برنامه ریزی استراتژیک فرایندی است که اکثر شرکت های موفق و صاحبنام دنیا از آن برای هدایت و پیشبرد برنامهها و فعالیتهای خود با افق دید بلندمدت و در جهت دستیابی به اهداف و تحقق ماموریت سازمانی بهره میگیرند. این نوع برنامهریزی که تاکنون اغلب مورد استفاده سازمانهای بزرگ واقع شده است، اگر به درستی تدوین شود ،به انتخاب استراتژی هایی منجر میشود که در صورت اجرای صحیح و به موقع تعالی و پیشتازی سازمان را به ارمغان می آورد.
آموختن برنامهریزی استراتژیک مختص دانشآموختگان یا دانشجویان رشتهای خاص نیست بلکه ضرورتی برای تمامی کارکنان در سطوح مختلف سازمانی است.
ویژگی دوره دریافت تصویری از تمایز مفاهیم برنامهریزی، استراتژی، مدیریت استراتژیک، خطمشی، سیاست، هدف، آرمان، آشنایی با تدوین چشمانداز و نقشهی راه، شناخت دلایل شکست استراتژیها راههای برونرفت از آن، نهادینه شدن تفکر استراتژیک و … است.مخاطبین آن هم تمامی کارشناسان و مدیران بخشهای خصوصی و دولتی و دانشجویان و دانشآموختگان مقطع دکتری و کارشناسی ارشد رشتههای مدیریت و مهندسی صنایع هستند.
مدل های مدیریت استراتژیک
اندیشمندان حوزه مدیریت استراتژیک برای فرآیند مدیریت استراتژیک در سازمان، مدل های مدیریت استراتژیک مختلفی را ارائه دادهاند. آنها تلاش کردهاند که جنبههایی که در فرآیند مدیریت استراتژیک مهم است را شناسایی کنند و آن را در مدل پیشنهادی خود لحاظ کنند. ازاینرو است که تعداد زیادی مدل در عرصه مدیریت و برنامهریزی استراتژیک تحت عنوان مدل های مدیریت استراتژیک در کتابها و مقالات زیادی ارائه شده است و روزبهروز بر تعداد این مدلها افزوده میشود.
مدل مدیریت استراتژیک پیرس و رابینسون
«پیرس» و «رابینسون» (pearce & robinson) مدیریت استراتژیک را به عنوان مجموعهای از تصمیمات و اقدامات که حاصل تدوین و اجرای برنامهها برای دستیابی به اهداف شرکت است، تعریف میکنند. مدیریت استراتژیک فرآیند جریان اطلاعات از طریق گامهای به هم پیوسته برای دستیابی به یک هدف است.
مدل ویلن و هانگر از سری مدل های مدیریت استراتژیک
یکی دیگر از مدل های مدیریت استراتژیک توسط «ویلن» و «هانگر» (Wheeln & Hunger) در کتاب «مبانی مدیریت استراتژیک» (essentials of strategic management) در سال ۲۰۰۱ مطرح شده است؛ فرآیند مدیریت استراتژیک را شامل چهار مرحله اصلی در نظر میگیرند:
۱٫ ارزیابی محیطی
۲٫ تدوین استراتژی
۳٫ اجرای استراتژی
۴٫ ارزیابی و کنترل
مدل مدیریت استراتژیک مک میلان و تامپوئه
«مک میلان» و «تامپوئه» (Macmillan & Tampoe) کتاب «مدیریت استراتژیک: فرآیند، محتوا و اجرا» (Strategic management: process, content, and implementation) را در سال ۲۰۰۱ منتشر کردند. آنها در این کتاب مدلی جدید و متفاوت از مدل های مدیریت استراتژیک ارائه دادند. آنها اجزای مدیریت استراتژیک را در چهار قالب معرفی کردند:
۱٫ زمینه
۲٫ فرآیند تدوین استراتژی
۳٫ محتوای استراتژی
۴٫ اجرای استراتژی
تفکر استراتژیک و الگوی جامع شکلگیری استراتژی
مروری بر فرایند مدیریت استراتژیک
آشنایی تفصیلی با گامها و ابزارهای فرایند برنامهریزی استراتژیک
تدوین چشمانداز (مأموریت، آرمان و ارزشها)
تحلیل محیط درونی و بیرونی
نقشه راه تحقق چشمانداز، در قالب اهداف، تحلیل و انتخاب استراتژیها و ...
اجرا و ارزیابی استراتژی
آشنایی با مدل ارزیابی متوازن (BSC) بهعنوان ابزاری برای پیادهسازی و ارزیابی استراتژی
آشنایی و کسب آگاهی و مهارت برای تدوین، اجرا و کنترل استراتژیهای سازمان
آشنایی و کسب مهارت در تحلیل استراتژیک محیط درونی و بیرونی سازمان
آشنایی و کسب مهارت در جاریسازی استراتژی در سازمان